Jak opowiadać lokalne historie? – kurs stacjonarny
HR/10979
Rekreacja i Hobby
Kurs realizowany w formie stacjonarnej.
Jak opowiadać lokalne historie? Jak wydobywać znaczenia z zapomnianych dokumentów, starych fotografii, parafialnych zapisków czy ruin niepozornego dworku? Kurs ma charakter warsztatowy i jest skierowany do wszystkich, którzy chcą rozwijać swoje umiejętności narracyjne, pracując na przykładach z lokalnej historii – przede wszystkim z obszaru Mazowsza. Słuchacze nauczą się, jak przekładać archiwalne zapisy, fakty i zabytki na ciekawe narracje dostosowane do różnych odbiorców – od postów w mediach społecznościowych, przez krótkie opowiadania, po eseje. Kurs kładzie nacisk na pracę z językiem, stylem i gatunkiem, rozwija świadomość narracyjną oraz wspiera twórcze myślenie o czasie, przestrzeni i tożsamości lokalnej. Jednocześnie kurs stanowi okazję do poznania historii Mazowsza z perspektywy niepodręcznikowej – oddolnej, osobistej, często zapomnianej. To opowieści ludzi i miejsc, które nie trafiły na karty oficjalnych dziejów, ale są żywym świadectwem lokalnej pamięci i doświadczenia.
Zwieńczeniem zajęć będzie stworzenie i publiczne przedstawienie własnej historii inspirowanej lokalnym dziedzictwem.
Podczas zajęć Słuchacze poznają narzędzia wykorzystywane w twórczym pisaniu (creative writing), uczą się analizować teksty oddolne, rozpoznawać potencjał opowieści ukryty w przestrzeni, przedmiotach i źródłach. Skupimy się na tym, jak wybierać perspektywę narracyjną, jak konstruować postacie i jak budować opowieść o miejscu lub zdarzeniu. Równolegle rozwijać będziemy umiejętność dostosowania języka i formy do różnych odbiorców – od czytelników lokalnej prasy po użytkowników mediów społecznościowych.
Zajęcia mają formę aktywnej pracy w grupie: analizy, rozmowy, pisania, wzajemnego komentowania tekstów. Nie jest to kurs historii ani archiwistyki, lecz praktyki opowiadania – świadomego, odpowiedzialnego, twórczego. Efektem końcowym będzie własny, autorski tekst: krótka historia lokalna, która zostanie zaprezentowana w ostatnim etapie kursu.
Cel ogólny:
rozwijanie umiejętności opowiadania lokalnych historii – inspirowanych materiałami amatorskimi (np. kronikami parafialnymi, wspomnieniami lokalnych działaczy czy dokumentami społecznymi) z regionu Mazowsza.
Cele szczegółowe:
- rozwinięcie praktycznych umiejętności tworzenia narracji inspirowanej lokalnym dziedzictwem – od pomysłu, przez wybór formy, po gotowy tekst,
- zapoznanie Słuchaczy z przykładami oddolnych narracji lokalnych (m.in. kronik parafialnych, wspomnień, zapisków działaczy społecznych) oraz ich potencjałem literackim i kulturowym,
- nauczenie analizowania i wykorzystywania materiałów źródłowych (np. dokumentów, fotografii, zabytków) jako punktów wyjścia do tworzenia opowieści,
- rozwijanie świadomości narracyjnej – umiejętności doboru perspektywy, języka, stylu i konwencji literackiej w zależności od tematu i odbiorcy,
- ćwiczenie podstawowych technik konstruowania opowieści: pracy nad fabułą, kompozycją, postacią, czasem i przestrzenią,
- zachęcanie do czerpania inspiracji z własnego otoczenia – rodzinnego, sąsiedzkiego, lokalnego – oraz dostrzegania wartości w historii „codziennej”,
- rozwijanie umiejętności pisarskich w praktyce, z wykorzystaniem metod warsztatowych i informacji zwrotnej,
- wspieranie twórczej pracy indywidualnej i zespołowej w atmosferze współpracy i wymiany doświadczeń,
- przygotowanie Słuchaczy do stworzenia autorskiego tekstu narracyjnego – opowieści o miejscu, osobie, przedmiocie lub zdarzeniu – i jego publicznej prezentacji.
Korzyści dla słuchacza:
Słuchacz:
- ma wiedzę na temat zjawiska literatury oddolnej (grassroots), lokalnych form pamięci i narracji „od dołu”,
- rozumie znaczenie stylu, języka, perspektywy narracyjnej oraz kontekstu kulturowego w tworzeniu angażujących opowieści,
- analizuje różne sposoby przedstawiania czasu, przestrzeni, postaci i miejsc w tekstach inspirowanych lokalną historią,
- potrafi interpretować lokalne źródła (np. kroniki, wspomnienia, dokumenty społeczne, fotografie, zabytki) pod kątem ich potencjału narracyjnego,
- znajduje inspirację do tworzenia opowieści w otoczeniu materialnym – zabytkach, przestrzeni, dokumentach i codziennych artefaktach,
- potrafi tworzyć krótkie formy narracyjne (wpisy na bloga, posty w mediach społecznościowych, artykuły do lokalnej prasy, opowiadania),
- umie dobrać odpowiedni styl, język i gatunek do charakteru opowieści oraz grupy odbiorców,
- projektuje spójną i angażującą strukturę fabularną dla tworzonych historii,
- pracuje w grupie, wspierając się wzajemnie w procesie twórczym i udzielając informacji zwrotnej,
- jest świadomy roli opowiadania historii w budowaniu lokalnej tożsamości, więzi społecznych oraz w ochronie niematerialnego dziedzictwa kulturowego.
Metody pracy:
zajęcia mają charakter praktyczny i interaktywny, z naciskiem na twórczą pracę własną oraz aktywność grupową. Wykorzystywane będą m.in. następujące metody dydaktyczne:
- warsztat pisarski (creative writing) – ćwiczenia z narracji, stylu, języka, budowy postaci i kompozycji tekstu,
- analiza tekstów źródłowych – wspólne czytanie i omawianie materiałów lokalnych (kronik, wspomnień, dokumentów, fotografii),
- studium przypadku – prezentacja i omówienie wybranych przykładów lokalnych historii (autorskich i źródłowych),
- praca indywidualna i grupowa – pisanie tekstów oraz wspólna redakcja i udzielanie informacji zwrotnej w bezpiecznym, wspierającym środowisku,
- dyskusje moderowane – refleksja nad rolą opowieści w kulturze lokalnej i społecznej oraz nad etyką opowiadania historii,
- prezentacje Słuchaczy – publiczne odczyty lub prezentacje finalnych tekstów jako forma podsumowania procesu twórczego.
Metody weryfikacji efektów kształcenia:
egzaminem będzie prezentacja autorskiego tekstu stworzonego w trakcie zajęć, połączona z krótką refleksją na temat procesu twórczego i źródeł inspiracji. Ocena będzie uwzględniać zarówno wartość narracyjną tekstu, jak i świadomość zastosowanych środków wyrazu.
Egzamin jest nieobowiązkowy – dla chętnych.
